Hozat Hakkında:

Hozat, Tanzimat’tan sonra (1845) il haline getirilen Dersim’in merkezi olmuştur. Dersim’in 1862’de, Elazığ’a sancak olarak bağlanmasıyla Hozat’ın merkezliği sona ermiştir. 1920’de ilçe haline getirilerek Elazığ’a bağlanan Hozat, Tunceli Kanunu ile birlikte bugünkü Tunceli’ye bağlanmıştır. Hozat’ta ilk Belediye 1927 yılında kurulmuştur. Tunceli’nin doğusunda kalan Hozat’ın kuzeyinde Ovacık, güneyinde Pertek ve batısında Çemişgezek ilçeleri bulunmaktadır. Tunceli’nin en dağlık ilçesidir. Deniz seviyesinden 1520 metre yüksekliktedir. Yüzölçümü 804 Km2’dir. Tunceli merkezine 96 Km. uzaklıktadır. En önemli geçim kaynaklarının başında arıcılık gelmektedir. Zengin bir akarsu potansiyeline sahiptir. Bunların başında Hozat, Tağar ve Değirmendere çayları gelmektedir. Tarihi eserler arasında Masum-u Pak Kalesi, Ağuiçen (Zehir İçen) Türbesi, Geçimli Köyü Kilisesi, Sarısaltuk Türbesi ve ziyaretgâhı sayılabilir.

Türbeler:

Ağu İçen Türbesi:

Hozat’ın eski adı Bargini olan Karabakır köyünde bulunan türbenin önemi, içinde yatmakta olan şahsiyetten gelmektedir. Ağu İçen Ocağı’ndandır. Horasan’dan Anadolu’ya gelen Mir Seyit, Köse Seyit, Seyit Mençek ve Koca Seyit olmak üzere dört kardeşten Seyit Mençek’e aittir. Rivayet edilir ki, devrin Padişahı Sultan 3. Murat, Anadolu’daki dervişlerin ve pirlerin kerametlerini sınamak ister. Seyit Mençek de, bu sınama sırasında zehir içer. İçtiği zehir, aynı anda parmaklarından süt olarak akmaya başlar. Çocuğu olmayanların ziyaret ettiği Türbede, kurban kesilerek, Ağu İçene saygı ve inanç belirtilmiş olunur.

Derviş Cemal Türbesi:

Seyit Cemal, Hacı Bektaş-ı Veli'nin mürit ve halifelerindendir. Hozat ilçesinin Derviş Cemal Köyü’nde Derviş Cemal ocağı vardır. Geleneğe göre; Hacı Bektaş-ı Veli, Seyide Cemal Sultan'ı Dersim bölgesinde görevlendirmiştir. Seyit Cemal'in soyundan gelen Seyitler batı Dersim aşiretlerinin öteden beri rehberliklerini yapmaktadırlar.

Sarı Saltuk Türbesi:

Hozat İlçesi’ne bağlı Karaca Köyü sınırlarında yer almaktadır. Rivayetlere göre Sarı Saltuk, Peygamber ve Hacı Bektaş soyundan gelen Türkmen bir er olarak bilinir. Hacı Bektaş-ı Veli’nin müritlerinden olan Sarı Saltuk'un Anadolu ve Balkanlar'da çok sayıda türbesi bulunmaktadır. Bu erin şeceresi bizzat Nakibü’l Eşraf kayıtlarında geçer. Sarı Saltuk soyunun bir kolu Tunceli İl’inin Hozat İlçesi’ndedir. Burada Sarı Saltuk'un türbesi ve onun soyundan gelenler bulunmaktadır. Bu aileler Sarısaltık, Akdoğan, Yurt, Yer, Kılıçaslan gibi temsilcilere sahiptir.

Hamamlar:

Hozat Eski Hamam:

Hozat’ın merkezinde bulunan Fikri Paşa Mahallesi’ndeki Hamam Sokakta bulunan Eski Hamam, kültür varlığı olarak koruma altına alınmış bulunmaktadır.

Kiliseler:

Geçimli Köyü (Ergan) Kilisesi:

Geçimli Köyü (Ergan) Kilisesi

Hozat’a bağlı Geçimli köyündedir. Köyün eski ismi, uzun anlamına gelen Ergandır. Burada bulunan kilisenin hangi döneme ait olduğu bilinmemekle birlikte Romalılardan kalma bir kilise olduğu tahmin edilmektedir. Bölgedeki diğer kiliselere göre daha büyük olan kilisenin tavanı çökmüş olup duvarları sağlamdır.